همه آن چیزی که باید راجع به ( تسمه تایم ) بدانید

همه چیز در مورد ” تسمه تایم ” ( زمان تعویض ، علائم خرابی و غیره )

اردیبهشت 14, 1398نکات آموزشی5

در این مقاله در مورد تسمه تایم به موضوعات زیر می‌پردازیم:

فهرست:

تسمه تایم چیست و چه کاربردی دارد؟

تفاوت تسمه با زنجیر تایم

دلیل تعویض تسمه تایم

پاره شدن تسمه و دلیل آن

زمان تعویض تسمه تایم

علائم پاره شدن تسمه تایم

زمان تعویض تسمه تایم در خودروهای مختلف

ویدئو با توضیح کامل

تسمه تایم چیست؟

تسمه تایم یا تسمه تایمینگ ، درون موتور خودروهای احتراق داخلی قرار دارد و میل لنگ را به میل سوپاپ متصل می‌کند.

این تسمه در موتورهای احتراق داخلی با اتصال میل لنگ و بادامک، وظیفه هماهنگ کردن چرخش آن ها را به عهده دارد، درنتیجه سوپاپ های موتور در هر یک دور گردش کامل میل لنگ، یک بار در زمان صحیح باز و بسته می‌شوند.

این تسمه از لاستیک ساخته شده‌است.
رشته‌های فیبری در آن وجود دارد که آن را محکم تر میکند.
هم چنین با دندانه هایی پوشانده شده‌است تا از لغزش جلوگیری کند.

این تسمه در کجای خودرو قرار دارد؟

محل این تسمه در خودروهای مختلف فرق می‌کند؛
ولی در اکثر خودروها، در سر سیلندر خودرو قرار دارد.

تفاوت تسمه تایم با زنجیر تایم

در دهه 1960 میلادی بود که شرکت پونتیاک (Pontiac) یک موتور تولید کرد که برای اولین بار به جایی زنجیر تایم از تسمه بهره می‌برد.

تا آن زمان به جای تسمه از زنجیر استفاده می‌شد؛
البته در خودروهای سنگین هنوز زنجیر تایم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اصلی‌ترین تفاوت تسمه با زنجیر تایم

زنجیر به خاطر جنسش کمتر آسیب می‌بیند پس نیازی به تعویض ندارد.
معمولاً تا زمانی که موتور خودرو سالم است، زنجیر تایم نیز سالم می‌ماند.

با این اوصاف پس چرا در خودروهای جدید از تسمه استفاده می‌شود؟

مزایای تسمه نسبت به زنجیر تایم

1. سر و صدای زیاد زنجیر تایم

تسمه سر و صدای کمی دارد؛ در حالی که زنجیر به خاطر جنس فلزی‌اش، سر و صدای زیادی تولید می‌کند.

2. آسیب‌های با شدت بیشتر

درست است که در صورت پاره شدن تسمه تایم آسیب زیادی به خودرو وارد می‌شود ولی در صورتی که خودرو از زنجیر تایم استفاده کند، در صورت خرابی زنجیر، آسیب بسیار زیادی به خودرو وارد می‌شود به شکلی که حتی شاید مجبور به تعویض کل موتور باشید.

دلیل تعویض تسمه تایم

در طول زمان، این تسمه نیز مانند سایر بخش‌های خودرو فرسوده می‌شود.
اگر تسمه گسیخته شود، حرکت سوپاپ ها و پیستون‌ها نامنظم شده و با هم برخورد می‌کنند.
این برخوردها می‌تواند سوپاپ را خم کند، به سرسیلندر یا بادامک آسیب بزند و همچنین به پیستون و دیواره سیلندر نیز آسیب برساند.

پس شما حتماً باید با علائم خرابی تسمه تایم آشنا باشید
تا در صورت مشاهده آن‌ها از پاره شدن تسمه تایم و مشکلات بزرگ جلوگیری کنید.

شما به طور منظم بایستی این تسمه را بازبینی و بررسی نمایید.
یکی از متداول‌ترین مشکلات، خرابی دندانه ها است.
دندانه ها باعث جلوگیری از لغزش تسمه می‌شود.

اشکالی پیش نمی‌آید اگر دندانه‌های تسمه کمی آسیب ببینند؛
اما در صورت گسترش این آسیب، لغزش رخ خواهد داد.
در این شرایط تسمه نمی‌تواند به وظیفه خود که تنظیم زمان‌بندی باز شدن سوپاپ هاست به طور دقیق عمل کند و موتور از کارکرد هماهنگ خارج می‌شود.
وقتی این اتفاق بیافتد، باید اقدام به تعویض تسمه تایم خودرو کنید.

امروزه احتمال پاره شدن تسمه از گذشته کمتر شده است،
اما خرابی دندانه ها و لغزش آن در داخل موتور همچنان می‌تواند آسیب شدیدی به اجزای داخلی موتور وارد کند.

پاره شدن تسمه تایم ناگهانی است یا به تدریج رُخ می‌دهد؟

در جواب به این سؤال باید گفت هر 2 حالت امکان‌پذیر است.
مشکل می‌تواند به گونه‌ای اتفاق بیافتد که به تدریج رشد کند و یا می‌تواند به طور ناگهانی و با نتایج فاجعه‌ بار رخ دهد.
با گذشت زمان، احتمال هر نوع شکست به صورت نمایی افزایش می‌یابد.

پاره شدن تسمه تایم و عواقب آن

زمان تعویض تسمه تایم تقریباً هر 100 هزار کیلومتر می‌باشد؛
اما شما باید در بازه‌های کوتاه‌تر، تسمه را مورد بازبینی دقیق قرار دهید.

مهم‌ترین نکته در این موضوع، زمان خرید خودروی دسته دوم است.

زمانی که شما خودروی کارکرده می‌خرید، در مورد قطعات مختلف خودرو مانند تسمه‌ها اطلاعی ندارید؛ به همین خاطر باید حتماً خودرو و اجزای آن را مورد بررسی قرار دهید و آن‌ها را به یک مکانیک متخصص نشان دهید.

یکی از علائم پاره شدن تسمه تایم معمولاً صدای “قیژ قیژ” از کاپوت است.
این صدای برخورد سوپاپ‌ها با پیستون است.

در زمان پاره شدن تسمه تایمینگ عملکرد و زمان‌بندی باز و بسته شدن پیستون به هم می‌ریزد.
سوخت و هوا به درستی با یکدیگر ترکیب نمی‌شوند و قدرت موتور کم می شود.

یکی از علائم پاره شدن تسمه تایم کاهش قدرت موتور است.

علائم پاره شدن تسمه در خودروهای مختلف

در مدل‌های قبلی پراید پارگی این تسمه فقط منجر به خاموش شدن موتور می‌شد.

اما در خودروهایی مانند پژو 405 و سمند، پارگی تسمه یا رد کردن دندانه از تایم، باعث می‌شود که سوپاپ با پیستون برخورد شدیدی داشته باشد که سوپاپ‌ها را کج می‌کند و در نهایت مجبور می‌شوید قطعات سرسیلندر و یا حتی خود سرسیلندر را تعویض کنید.

اگر این اتفاق در خودروهایی مانند کیا ریو بیافتد آسیب به نسبت بیش‌تر خواهد بود تا جایی که حتی شاید مجبور به تعویض بخش زیادی از قطعات موتور شوید.

در زمان شنیدن صدا از کاپوت و یا کاهش قدرت موتور، حتماً تسمه تایمینگ را مورد بازبینی قرار دهید.

زمان تعویض تسمه تایم

طول عمر و زمان تعویض تسمه تایم به نوع اتومبیل و موتور آن بستگی دارد.

همانطور که گفتیم به طور متوسط عمر تسمه تایم تقریباً هر 100 هزار کیلومتر می‌باشد.

در صورتی که از کاپوت صداهایی عجیبی شنیدید، قدرت موتور کاهش یابد و یا در زمانی که خودرو شتاب می‌گیرد، صدای “قیژ قیژ” می‌شنوید حتماً تسمه تایمینگ را مورد بازبینی قرار دهید.

سرویس دوره‌ای اتومبیل و تعویض این تسمه در بازه عمر مفید آن برای جلوگیری از آسیب های شدید به موتور و در نهایت پایین آوردن هزینه تعمیرات خودرو امری مهم است.

توصیه می‌شود که این تسمه را هر چند وقت یکبار بررسی کنید
تا سریعاً متوجه علائم پاره شدن و یا ساییدن آن شوید.
در زمان تعویض تسمه تایم ، پولی ها، تسمه سفت کن و پمپ آب نیز باید جایگزین شوند.

حتماً قبل از مسافرت تسمه تایمینگ را بررسی کنید
زیرا در صورت خرابی و پاره شدن آن ،خسارت‌های زیادی به خودرو وارد می‌شود.

علائم خرابی تسمه تایم

از آنجایی که تسمه می‌تواند در طول زمان فرسوده و آسیب‌دیده شود، تشخیص علائم پاره شدن تسمه تایم بسیار مهم است.

1. صدایی غیر معمول که از جلوی اتومبیل(داخل محفظه موتور) به گوش می‌رسد.

تسمه تایمینگ از طریق یک سری پولی‌ها به میل بادامک و میل لنگ متصل است.
میل لنگ نیروی مورد نیاز میله‌های متصل به موتور که در محفظه‌ی احتراق به پیستون متصل‌اند را تولید می‌کند.
میل بادامک نیز وظیفه‌ی رفتن سوخت به محفظه‌ی احتراق و خارج شدن دود انفجار از اگزوز را بر عهده دارد.
یکی از علائم خرابی تسمه تایم ، صدایی غیرمعمول (شبیه تیک تیک) درون موتور است.
این صدا همچنین می‌تواند نشانه‌ی فشار پائین روغن یا روغن کم در موتور باشد
که دلیل آن یا از روغن موتور و یا از فیلتر روغن می‌باشد.
از آنجایی که این تسمه نقشی بسیار حیاتی در خودرو دارد،
در صورت شنیدن چنین صدایی فوراً به مکانیک مراجعه نمایید.

2. وسیله نقلیه روشن نخواهد شد.

از علائم خرابی تسمه روشن نشدن موتور قادر است.
هنگامی که سوئیچ را می‌چرخانید ممکن است صدای استارتر را بشنوید،
اما از آنجایی که تسمه تایمینگ ، میل لنگ و میل بادامک را می‌چرخاند پس خودرو روشن نخواهد شد.

اگر خودرو روشن نشود شما می‌توانید از طریق تماس با مکانیک مشکل را حل کنید؛
اما در بیشتر موارد زمانی که خودرو روشن است، تسمه تایمینگ پاره می‌شود.

در بیشتر موارد زمانی که خودرو روشن است، تسمه تایمینگ پاره می‌شود و در این مواقع آسیب‌هایی نظیر خرابی سر سیلندر، میل لنگ‌ها و پمپ روغن را نیز به دنبال خواهد داشت. پس حتماً تسمه‌ها را به موقع بررسی و تعویض کرده و به علائم پاره شدن تسمه دقت کنید.

3. دور موتور بد عمل می‌کند.

در شرایطی که دندانه‌های تسمه خورده شده باشند و یا تسمه شُل شده باشد، در زمان شتاب‌گیری دور موتور بالاتر از حد معمول خواهد رفت.

4. دود بیشتر از اگزوز شما خارج می‌شود.

از دیگر علائم پاره شدن تسمه تایم خروج دود خیلی زیاد از اگزوز است؛
زیرا وقتی این این تسمه به درستی کار نمی‌کند، موتور باید بیش از معمول تلاش کند تا قطعات به حرکت درآیند و به همین علت دود بیشتری تولید می‌شود.

5. در هنگام بررسی مشاهده کنید تسمه ترک‌خورده، خراش دارد، ظاهر براق دارد یادندانه‌های آن از بین رفته اند.

اگر هر کدام از علائم پاره شدن تسمه را مشاهده کرده و احساس کردید که شاید تسمه خودروی شما دچار مشکل شده است، تسمه را بررسی کنید و مطمئن شوید که نشانه‌های خرابی آن را نداشته باشد.

6. میس فایر (Misfire)

همانطور که گفتیم چرخش میل لنگ و میل بادامک توسط تسمه تایم انجام می‌شود.
اگر این تسمه به درستی کار نکرده و زمان بندیِ باز و بسته شدن دریچه‌ی ورودی سوخت و خروجی دود به هم بریزد ممکن است موتور میس فایر دهد و در صورت بی‌توجهی، مشکلات بزرگی را به وجود خواهد آورد.

7. نشت روغن از جلوی خودرو

معمول است که روغن از کاور تسمه تایمینگ نشت پیدا خواهد کرد.
این کاور توسط یک سری پیچ و مهره محافظت می‌شوند و اگر به نشت روغن اهمیت ندهید، با گذشت زمان تسمه شُل خواهد شد.
این موضوع جدای از خرابی تسمه تایم، در نهایت باعث بالا رفتن دمای خودرو و جوش آوردن موتور می‌شود.

زمان تعویض تسمه تایم در خودروهای مختلف

در زیر زمان تعویض این تسمه برای برخی خودروهای موجود در بازار آمده‌است؛
دقت کنید که برای دریافت اطلاعات جامع‌تر و دقیق‌تر راجع به زمان تعویض ، بهتر است به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید.

نکته مهم دیگر این است که باید قبل از رسیدن زمان تعویض ، تسمه را بازبینی کنید و حواستان به علائم پاره شدن آن باشد.

پراید : هر 80 هزار کیلومتر

پژو 405 : هر 60 هزار کیلومتر

پژو 405 TU3 موتور 1.4 لیتری : هر 70 هزار کیلومتر

پژو 206 تیپ 2 : هر 70 هزار کیلومتر

پژو 206 تیپ 5 : هر 60 هزار کیلومتر

رانا : هر 60 هزار کیلومتر

تندر 90 : هر 45 هزار کیلومتر

مگان 2000 : هر 60 هزار کیلومتر

لوگان (تندر) : هر 40 هزار کیلومتر

کیا ریو : هر 65 هزار کیلومتر

زانتیا : هر 65 هزار کیلومتر