در این پُست، همه چیز را در مورد تسمه دینام ( تسمه پروانه ) بررسی می‌کنیم؛ با ما همراه باشید:

• وظیفه تسمه‌ها در خودرو
• انواع تسمه‌ها در خودرو
• نحوه عملکرد تسمه پروانه
• علت تعویض این تسمه
• علت بیرون زدن تسمه دینام و راه حل آن
• پارگی تسمه پروانه
• طول عمر این تسمه
• علائم خرابی تسمه پروانه

وظیفه‌ی تسمه های جلو موتور چیست؟​ 

​از گذشته تا امروز، موتورهای احتراق داخلی از تسمه و قرقره‌های برای انتقال نیرو به اجزایی مانند پمپ‌های آب و سیستم‌های تهویه هوا استفاده می کنند.

اگرچه تکنولوژی پیشرفت کرده‌است، تسمه همچنان یک جزء حیاتی در اغلب اتومبیل‌ها، وانت‌ها و شاسی بلندها است.

انواع تسمه در خودروها

درست است که هر وسیله نقلیه‌ای دارای یک سیستم تسمه و قرقره منحصر به فرد است که برای آن موتور طراحی و مهندسی شده است اما به طور کلی دو نوع تسمه در موتورها به کار می‌رود.

• تسمه دینام (پروانه یا مارپیچ)
• تسمه تایم

وظیفه‌ی این تسمه در خودرو

1. تسمه مارپیچ (تسمه دینام یا تسمه پروانه)

قدرت را به اجزای متفاوتی از موتور مانند سیستم فرمان و سیستم تهویه انتقال می‌دهد.​

تسمه‌ی خراب می‌تواند به این اجزاء نیز آسیب وارد کند.

2. تسمه دینام

این تسمه که در جلوی موتور قرار دارد بخش مهمی از موتور است که عملکرد قسمت های مختلف خودرو را کنترل می‌کند.

نام دیگر آن تسمه مارپیچ است که به دلیل شکل کاربرد آن می‌باشد،​ چرا که این تسمه دور قرقره های متفاوت پیچیده می‌شود.​

این تسمه بر عملکرد اجزا متفاوتی نظیر پمپ آب، فن رادیاتور، دینام و سیستم تهویه هوا تأثیر می‌گذارد.

​تسمه دینام چطور کار می‌کند؟

این تسمه جایگزین سیستم تسمه‌بندی چندگانه می‌شود که قدیم در موتورها دیده می‌شد.

سیستم قدیم تسمه‌ها و مشکلات آن سیستم

مدل‌های قدیمی‌تر یک تسمه برای هر یک از لوازم فرعی داشتند.

مشکل آنجا بود که اگر یک تسمه آسیب می‌دید، باید تمامی سیستم تسمه‌ها باید باز می‌شد تا تسمه معیوب تعویض شود.​

این کار نه تنها وقت زیادی می‌برد بلکه باعث بالا رفتن هزینه انجام سرویس می‌شد.​

تسمه دینام ؛ راه حل این مشکل

تسمه پروانه برای حل این مشکلات طراحی شده‌است و تمام این اجزا را کنترل می‌کند.​

این تسمه توسط قرقره متصل به میل‌لنگ به حرکت درمی‌آید و با چرخیدن به دور قرقره اجزای پمپ آب، سیستم تهویه و دینام فعالیت آن‌ها را کنترل می‌کند.

برخی وسایل نقلیه ممکن است یک تسمه ویژه برای برخی لوازم جانبی خاص داشته باشند، اما به طور کلی این تسمه می‌تواند بخش های زیادی را کنترل کند.

کاهش دردسر در تعویض تسمه

این روش مقدار نیروی کار مورد نیاز برای تعویض و بازرسی تسمه‌ی آسیب دیده را کاهش می‌دهد و همچنین نیروی کشش وارد شده توسط تسمه به موتور را کاهش می‌دهد.

نتیجه نهایی یک سیستم کارآمدتر است که عملکرد نرمِ همه اجزای متصل به تسمه را حفظ می‌کند.

اهمیت انتقال نیرو از تسمه پروانه به میل‌لنگ

برای کار‌کردن، اتومبیل شما به بیش از یک موتور و گیربکس نیاز دارد. اجزا جانبی متصل به موتور برای عملکرد آن لازم هستند.

به عنوان مثال، شما به دینام نیاز دارید که برق را برای استارت و کارکردن موتور، رادیو، سیستم گرمایش و غیره تأمین کند. پمپ فرمان به شما کمک می‌کند تا اتومبیل خود را راحت‌تر کنترل کنید.

نیروی مورد نیاز برای فعالیت تمام این اجزا از طریق تسمه دینام از میل لنگ به این اجزا انتقال می‌یابد.

کاهش تعداد تسمه‌ها در خودروهای امروزی

بیشتر ماشین‌ها امروزه یک تسمه برای این فرآیند دارند که تسمه پروانه نامیده می‌شود؛ این در حالیست که در گذشته، از دو یا حتی سه تسمه استفاده می‌شد.

تسمه پروانه تمام اجزای جانبیِ روی موتور را به قرقره اصلی که توسط موتور حرکت می‌کند، متصل می‌کند و وقتی قرقره شروع به حرکت می‌کند، تسمه نیز حرکت می‌کند.

بدین شکل، قرقره ها این اجزای جانبی را می‌چرخاند و نیروی مورد نیاز برای کارکردنِ آنها را فراهم می‌کند.

علت تعویض تسمه دینام

تسمه پروانه هر بار که موتور روشن می‌شود، استفاده می‌شود و این عملیاتِ مداوم، مقدار زیادی سایش روی آن می‌گذارد.

همانند هر جزء لاستیکیِ دیگری در یک موتور، تسمه پروانه در معرض گرما قرار می‌گیرد و در نتیجه در طول زمان فرسوده خواهد شد.

هر چند وقت یکبار باید تسمه پروانه را تعویض کرد؟

​زمان مشخصی برای این موضوع وجود ندارد و بهترین توصیه این است که اطمینان حاصل کنید که اتومبیل شما تعمیر و نگهداری منظم دریافت می‌کند.

تسمه پروانه را در هر نوبت که روغن موتور و فیلتر روغن را تعویض می‌کنید مورد بازرسی قرار دهید؛ همچنین بازرسی تسمه و قرقره در هر بار سرویس رادیاتور و سیستم خنک‌کننده ایده خوبی است.​

مشکلات به وجود آمده در نتیجه خرابی این تسمه

درصورتی که تسمه پروانه کارایی خود را از دست بدهد، تجربه رانندگی شما تعییرات زیادی خواهد کرد:

• بدون این تسمه، پمپ هیدرولیک، سیستم تهویه، و دینام کار نخواهند کرد.
• بالا رفتن دمای موتور به علت کارنکردن پمپ آب نیز می‌تواند به موتور آسیب بزند.​

نکته مهم در زمان تعویض تسمه دینام

در زمان تعویض تسمه دینام، توصیه می‌شود که قرقره ها و کنترل کننده تنش تسمه نیز در همان زمان تعویض شوند.

علت بیرون زدن تسمه دینام

گام به گام بررسی قطعات مختلف برای رفع این مشکل را با هم بررسی می‌کنیم.

بیرون زدن تسمه دنیام اغلب در خودروهای با موتور XU7 که در سال 93 و یا قبل از آن تولید شده‌اند، رخ می‌دهد.

در صورتی که با این مشکل روبرو هستید، به موارد زیر دقت نمایید.

• ابتدا پایه‌ی پائینی نگهدارنده آلترناتور و پایه پمپ هیدرولیک فرمان را بررسی و در صورت خرابی، آن‌ها را تعویض نمایید؛ چرا که علت بیرون زدن تسمه دینام در بسیاری از موارد خرابی این 2 قطعه می‌باشد.
• پس از آن نیز پولی سر میل لنگ را بازبینی کنید؛ چراکه دیگر دلیل این مشکل، تابیدگی پولی سر میل لنگ می‌باشد؛ در صورت نیاز، این قطعه را نیز تعویض کنید.

در صورتیکه در مورد هرینه و یا شرح قطعات مورد نیاز در این زمینه سؤالی دارید، به جداول پائین توجه نمایید:

شرح قطعات مورد نیاز برای تعمیر

شرح اجرت برای تعمیر بیرون زدگی تسمه

پارگی تسمه دینام

یکی از کابوس‌های هر راننده‌ای پارگی تسمه دینام است.

در جواب به سؤال ” اگر تسمه دینام پاره شود چه میشود “؛ باید گفت: در این صورت کل موتور از کار می‌افتد، موتور داغ کرده و به آن به شدت آسیب وارد می‌شود.

همچنین برخی از قطعات درگیر با تسمه دینام آسیب می‌بینند.

قطعاتی که در صورت پارگی تسمه دینام آسیب جدی می‌بینند:

• دینام
• واترپمپ
• کمپرسور کولر
• فرمان هیدرولیک
• دور فولی سر میل لنگ

به همین دلیل شما باید علائم پارگی تسمه دینام را به خوبی بشناسید تا پیش از رخ دادن آن، این قطعه را تعویض کنید.

طول عمر تسمه دینام

طول عمر تسمه دینام بیشتر وابسته به نوع موادی است که از آن ساخته شده‌است.

برای داشتن یک دید کلی می‌توان گفت تسمه های طراحی قدیمی به طور کلی در حدود 80 هزار کیلومتر عمر می‌کنند.

در حالی که تسمه هایی که از مواد EPDM ساخته‌ شده‌اند می‌توانند تا 150 هزار کیلومتر مورد استفاده قرار بگیرند. ​

نشانه های سایش و پارگی تسمه دینام چیست؟

در حالی که تسمه شما باید برای مدت بسیار طولانی دوام بیاورد، چند نشانه از فرسوده و پوسیده شدن آن وجود دارد؛ این موارد عبارتند از:

1. ترک روی تسمه

2. شکستگی، بریدگی یا پارگی روی تسمه

3. چرب شدن تسمه دینام

4. صدای جیر جیر از زیر کاپوت

این می‌تواند نشان‌دهنده یک تسمه‌ی کشیده باشد.

5. داغ شدن سریع و جوش آوردن مداوم خودرو

همانطور که گفته شد یکی از اجزایی که توسط این تسمه کنترل می‌شود، پمپ آب است.

در صورت خرابی آن، پمپ آب نیز از کار افتاده و به خاطر عدم گردش جریان آب در موتور، خودرو به سرعت داغ شده و جوش می‌آورد.

6. درست کار نکردن سیستم هیدرولیک فرمان

اگر این تسمه شل شود، سیستم هیدرولیک فرمان دچار ایراد می‌شود.

7. درست کار نکردن کولر و سیستم تهویه

از اجزای تحت کنترل تسمه پروانه، پمپ آب و سیستم تهویه می‌باشند.

بدیهی است که در صورت خرابی آن، کولر به درستی کار نخواهد کرد و خودرو تهویه‌ی مناسبی نخواهد داشت.

8. نور هشدار باتری روشن شود در حالی که اتومبیل روشناست.

تسمه دینام، دینام را چرخانده و در نتیجه‌ی آن باتری را شارژ می‌کند.

پس در صورت خراب شدن تسمه، باتری شارژ نخواهد شد و چراغ باتری روشن می‌شود.

• About
• Latest Posts

سروش

من سروش عزیززاده هستم؛ فارغ‌التحصیل مهندسی عمران از دانشگاه امیرکبیر تهران.
کلاً به هر چیزی در زمینه تکنولوژی و خودرو علاقه دارم 😉

Latest posts by سروش (see all)

• قیمت محصولات ایران خودرو 5 اردیبهشت 1400 - اردیبهشت 5, 1400
• قیمت محصولات سایپا برای 5 اردیبهشت 1400 - اردیبهشت 5, 1400
• فروش اقساطی کاپرا دو کابین برای اردیبهشت 1400 - اردیبهشت 4, 1400